Σε τι ακριβώς μπορεί να υστερούν; Στη συμμετοχή; Στην αισθητηριακή αντίληψη; Στη συναισθηματική επικοινωνία με την καθηγήτρια και τους συμμαθητές; Στο αποτέλεσμα;
Θα τα απαντήσουμε ένα-ένα, για τα Hybrid online μαθήματα Αγγλικών (μεικτά) όπου οι online μαθητές συμμετέχουν ταυτόχρονα στην ίδια τάξη με τους μαθητές που βρίσκονται στη φυσική αίθουσα, όπως γίνονται στο e-Lingua.
- Ως προς τη συμμετοχή: Η χρήση όλων των τεχνικών μέσων και του διαδραστικού εκπαιδευτικού υλικού αφορά τους πάντες, αφού αυτό προβάλλεται τόσο στον πίνακα, όσο και στις οθόνες των διαδικτυακών μαθητών. Οι online μαθητές συμμετέχουν μιλώντας και κάνοντας επιλογές με το δικό τους ποντίκι. Το μοίρασμα της συμμετοχής γίνεται ισότιμα από την καθηγήτρια. Άρα η συμμετοχή είτε μέσα στην αίθουσα είτε από το σπίτι είναι ισότιμη.
- Ως προς το αποτέλεσμα: η άρτια και διαρκώς εξελισσόμενη οργάνωση φέρνει εξαιρετικά αποτελέσματα για τον κάθε μαθητή είτε αφορά την κατάκτηση της γνώσης είτε την απόκτηση πτυχίων. Αυτό φάνηκε εντυπωσιακά από το τρίμηνο της πρώτης καραντίνας του 2020 όπου κατά γενική ομολογία, οι επιδόσεις των μέτριων μαθητών μας βελτιώθηκαν πολύ. Το αποδώσαμε τότε, στη δύναμη της οθόνης που τραβάει περισσότερο την προσοχή του μαθητή και στον περισσότερο διαθέσιμο χρόνο τους για μελέτη. Το σταθερά καλό αποτέλεσμα επιβεβαιώθηκε στα δύο επόμενα χρόνια, οπότε πολλαπλασιάστηκαν οι online μαθητές.
3. Ως προς την αισθητηριακή αντίληψη και στη συναισθηματική επικοινωνία με την καθηγήτρια και τους συμμαθητές: μήπως υστερούν τα online αγγλικά αφού δεν βρίσκονται όλοι οι μαθητές μέσα στον ίδιο χώρο;
Θα φανεί εύκολα η απάντηση αν θεωρήσουμε τον τρόπο που είναι δομημένος και λειτουργεί ο εγκέφαλός μας.
Αρχικά οι άνθρωποι είχαμε τον πρωτόγονο, βιολογικό εγκέφαλο που όπως σε όλα τα ζώα εξασφαλίζει τις αυτόματες σωματικές μας λειτουργίες, την επιβίωση από έλλειψη τροφής ή ξαφνικούς, παντοειδείς κινδύνους. Τότε που ήμασταν τριχωτοί και προσπαθούσαμε να μη μας πατήσουν οι δεινόσαυροι, πριν 100 εκατομμύρια χρόνια, ως θηλαστικά, αναπτύξαμε έναν ολόκληρο νέο εγκέφαλο που βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον πρωτόγονο.
Πρόκειται για τον συναισθηματικό μας εγκέφαλο που επιστημονικά λέγεται μεταιχμιακός.
Μπορούμε να τον δούμε να λειτουργεί με τη σύγχρονη, λειτουργική μαγνητική τομογραφία. Αναπτύχθηκε στα θηλαστικά ως αποτέλεσμα της ιδιαίτερης σχέσης που αποκτούν με τα παιδιά τους όταν τα μεγαλώνουν στην αγκαλιά τους. Οι άνθρωποι ήταν ήδη κοινωνικά όντα και έγιναν επιπλέον συναισθηματικά.
Το επίτευγμα των θηλαστικών είναι ότι πήραμε την ίδια χημεία, την ίδια καλωδίωση του πρωτόγονου εγκεφάλου μας και την μετατρέψαμε σε θετικά συναισθήματα, της αγάπης, της χαράς, της ευχαρίστησης και του παιχνιδιού. Όλα αυτά βρίσκονται χαραγμένα στον μεταιχμιακό εγκέφαλο και στο DNA μας.
Αξιοσημείωτη παρατήρηση: το παιχνίδι ως διαδικασία, συνυπάρχει με τα συναισθήματα στο ίδιο μέρος του εγκεφάλου μας, στο μεταιχμιακό. Αυτό εξηγεί πολλά για τη σημασία του παιχνιδιού στη μάθηση και δικαιώνει το e-Lingua που από πολλά χρόνια, συνυφαίνει τη μάθηση των Αγγλικών με τα εκπαιδευτικά παιχνίδια.
Ο μεταιχμιακός μας εγκέφαλος μάς δίνει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι των μη θηλαστικών ζώων: να αγαπάμε τα μικρά μας και να δουλεύουμε σε ομάδες. Αυτά με τη σειρά τους, έφεραν πολύπλοκες θετικές εξελίξεις στο μοίρασμα της τροφής, στη ζεστασιά, στην προστασία, στην πληροφόρηση και στην ανατροφή των παιδιών.
Για να δούμε πιο καθαρά τι συμβαίνει, ας μεταφερθούμε νοερά στα παλιά χρόνια, όταν ένας περιφερόμενος παραμυθάς έρχεται στο χωριό μας ή στη φυλή μας.
Καθόμαστε όλοι γύρω από τη φωτιά που τρεμοφέγγει, να τον ακούσουμε. Καθώς μιλάει, κοιτάει αργά και επιφυλακτικά. Τα μάτια του συναντούν τα δικά μας και νιώθουμε το φυσικό σοκ της επαφής. Η ιστορία που διηγείται μας παρασύρει με το μέρος των καλών και ενάντια στους κακούς. Πώς έγινε αυτό; Ο μεταιχμιακός μας εγκέφαλος διαβάζει τα βλέμματα των άλλων, τις εκφράσεις τους, τον τόνο της φωνής, τη στάση σώματος του αφηγητή, μα και των άλλων θεατών. Οι ματιές ειδικά, μιλούν με τη δική τους ένταση. Από νευρολογική σκοπιά, είμαστε βαθιά οπτικά πλάσματα. Το κέντρο οπτικής επεξεργασίας στον εγκέφαλο μας είναι τεράστιο και πολύ μεγαλύτερο από το κέντρο της ίδιας της όρασης.
Elingua.gr
Αλλά τι βλέπουμε; Δεν αφιερώνουμε πολύ από τον εγκέφαλό μας να κοιτάμε δέντρα ή βράχους. Κοιτάμε ανθρώπους, κοιτάμε κυρίως πρόσωπα και βλέμματα.
Τώρα λοιπόν, μπορούμε να εξηγήσουμε αυτό που παρατηρούμε στα μικτά διαδικτυακά μαθήματα του e-Lingua. Σε τμήματα Αγγλικών με παιδιά Α ή Β ή Γ δημοτικού, με μισούς μαθητές της τάξης στη φυσική αίθουσα και μισούς από τα σπίτια τους, πώς γίνεται οι εξ αποστάσεως μαθητές να δείχνουν το ίδιο αυθόρμητοι, συμμετοχικοί και χαρούμενοι με τους παρόντες στην αίθουσα; Μην πούμε και πιο χαρούμενοι;
Αυτό συμβαίνει γιατί έχουν απόλυτη επαφή με όλα τα πρόσωπα των συμμαθητών τους που τα βλέπουν μπροστά τους, καθαρά στην οθόνη. Την ίδια στιγμή έχουν το αίσθημα της συμμετοχής σε ομάδα, βασικό συναισθηματικό γνώρισμα των θηλαστικών, που λείπει όμως από τα ιδιαίτερα μαθήματα.
Βεβαίως, μπορεί να κάποιος αντιτείνει ότι ο μεταιχμιακός εγκέφαλος των ανθρώπων στον ίδιο φυσικό χώρο, εκτός από την όραση, εισπράττει συνεχώς κύματα πληροφοριών από ήχους, αγγίγματα, μυρωδιές, θερμοκρασίες που επηρεάζουν τα συναισθήματά μας.
Από αυτά όλα, βασικό ρόλο για τους διαδικτυακούς μαθητές παίζουν οι ήχοι που βεβαίως άνετα φτάνουν στα αυτιά τους χάριν της τεχνολογίας. Οι μυρωδιές και οι θερμοκρασίες δεν παίζουν ιδιαίτερο ρόλο. Δεν διδάσκουμε μαγειρική.
Τα αγγίγματα τώρα στην εκπαίδευση είναι στην πράξη λιγοστά π.χ. μία χειραψία. Μπορούν όμως να ισοφαριστούν με περισσότερα επαινετικά λόγια από την καθηγήτρια ή με την αποστολή έντυπου επαίνου που πιάνει στα χέρια του ο διαδικτυακός μαθητής.
Μπορούμε επομένως να συμπεράνουμε ότι και αισθητηριακά ή συναισθηματικά, οι εξ αποστάσεως μαθητές του e-Lingua που συμμετέχουν στη μεικτή εκπαίδευση, δεν στερούνται τίποτε σε σχέση με τους εντός της αίθουσας μαθητές.
Επιπλέον, νιώθουν και την ασφάλεια του οικιακού τους περιβάλλοντος, γεγονός που ίσως εξηγεί αυτό που βλέπουμε πολλές φορές στην πράξη:
οι online μαθητές να είναι πιο εκδηλωτικοί και χαρούμενοι από τους εντός της αίθουσας.
Έτσι μπορούν να εξηγηθούν τα λόγια της Χριστίνας, μαθήτριας Δ’ Δημοτικού, στο τέλος της πρώτης χρονιάς της στα online μαθήματα Αγγλικών του e-Lingua, τον Ιούνιο 2021:
«Εγώ, τα δύο προηγούμενα χρόνια, έκανα Α και B Junior σε δύο φροντιστήρια της γειτονιάς μου όπου όμως δεν έμεινα ικανοποιημένη. Εκεί έκανα δυο-τρεις φίλους που ήταν δεξιά και αριστερά μου στο θρανίο και μπορούσα να τους μιλήσω. Τώρα βλέπω όλα τα παιδιά της τάξης, τα ακούω και μιλάω με όλα. Τα νιώθω όλα φίλους μου!»
Άλλωστε πριν λίγες δεκαετίες, συνηθίζονταν οι φίλοι δι’ αλληλογραφίας. Γιατί να μας ξενίζουν τώρα, οι διαδικτυακοί φίλοι;
Στο e-lingua, η επιστήμη και η αναζήτηση πηγαίνουν χέρι-χέρι με την πράξη και την εμπειρία. Ακολουθούν την οδό της εξέλιξης με μοναδικό στόχο, τη γνώση και το συμφέρον των μαθητών μας, είτε στη φυσική αίθουσα βρίσκονται είτε στα σπίτια τους.
Συμπέρασμα: τα online μαθήματα αγγλικών, όπως εξετάσαμε από όλες τις πλευρές, είναι ισοδύναμα των παραδοσιακών. Στις περιπτώσεις μάλιστα που εξοικονομούν χρόνο ή αποστάσεις ή κόστος για τον μαθητή και την οικογένειά του, μάλλον υπερτερούν.
Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το βιβλίο «Και του χρόνου νεότερος» των Αμερικανών Chris Crowley & Henry S. Lodge, MD με τον Alan H. Hamilton, MD. Εκδόσεις ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ 2022